Μεταξά

Μεταξά                     

Ο Μεταξάς είναι ορεινό χωριό με 226 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011) στην περιφερειακή ενότητα Κοζάνης. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.060 μέτρων στις νότιες πλαγιές των Καμβουνίων και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της περιφερειακής ενότητας. Ανήκει διοικητικά στον δήμο Σερβίων.Η έκταση που καταλαμβάνει είναι 58,672 τ.χλμ, όντας ένα από τα μεγαλύτερα χωριά της Δυτικής Μακεδονίας.

Ιστορία

Κατά την Επανάσταση του 1821, οι κάτοικοι του Μεταξά αγωνίστηκαν κατά των Οθωμανών. Σπουδαίοι αγωνιστές της επανάστασης ήταν οι οπλαρχηγοί Αναγνώστης και Γεώργιος Μπιζιώτας και οι Αναστάσιος (Τάσιος) Νήτσιος, Ιωάννης Γεωργίου και Στέργιος Νήτσιος.

Θεωρείται ως θεμέλιος λίθος για την απελευθέρωση της Μακεδονίας (Μάχη Σαρανταπόρου, Μεταξά) τον Οκτώβριο του 1912 συντελώντας ουσιαστικά και πληρώνοντας τον βαρύ φόρο αίματος με τη σύλληψη και εκτέλεση 44 κατοίκων(3 κληρικοί και 41 λαϊκοί) του στις φυλακές των Σερβίων Κοζάνης.

Κατά τη Γερμανική Κατοχή Γερμανοί στρατιώτες προσπάθησαν να βάλουν φωτιά στον Άγιο Δημήτριο, όπου βρήκαν καταφύγιο πολλοί Μεταξιώτες, χωρίς όμως να καταφέρουν μιας και ο Άγιος Δημήτριος έκανε το θαύμα του και προστάτεψε τους κατοίκους του χωριού. Δίκαια λοιπόν ήταν προστάτης και πολιούχος τους.

Σ.Μ.Κ Σύλλογος Μεταξιωτών Κοζάνης
Βαρύ ήταν το τίμημα της απελευθέρωσης του 1912 που πλήρωσε όλη η περιοχή των Σερβίων καθώς και το χωριό μας ο Μεταξάς. Θα θέλαμε να αναφερθούμε σ΄ένα δραματικό γεγονός που συνέβη τη νύχτα της 9ης Οκτωβρίου προς την 10η Οκτωβρίου και σκίασε τη μεγάλη χαρά της απελευθέρωσης. Το απόγευμα της 9ης Οκτωβρίου όταν οι Τούρκοι έμαθαν τις επιτυχίες του Ελληνικού Στρατού στα Στενά του Σαρανταπόρου, άνοιξαν τις φυλακές και έβγαλαν πρώτα τους κατάδικους Τούρκους, στους οποίους έδωσαν οπλισμό και τους έλληνες κρατούμενους. Οι φανατικοί και πικραμένοι για την ήττα τους Τούρκοι των Σερβίων, μαζί με τους οπλισμένους κατάδικους, έστησαν καρτέρι στα σοκάκια από όπου θα περνούσαν αναγκαστικά οι Έλληνες και τους σκότωσαν ομαδικά, λίγες μόνο ώρες πριν φθάσει ο Ελληνικός Στρατός στα Σέρβια. Σκοτώθηκαν, 117 άτομα από όλη την περιοχή των Σερβίων. Ανάμεσά τους σφαγιάστηκαν 44 άνθρωποι με καταγωγή από το Μεταξά. Η κεντρικότερη οδός των Σερβίων ονομάστηκε “Οδός 117 Εθνομαρτύρων”. Στο Μεταξά, προς τιμή των συγχωριανών μας, υπάρχει μνημείο στην κεντρική πλατεία του χωριού και ο ιερέας του χωριού μνημονεύει τα ονόματά τους κατά τις εθνικές γιορτές και επετείους.
Συγκίνηση προκαλούν τα λόγια του τραγουδιού:
Δεν κλαις καημένο Μεταξά, δεν κλαις καημένη χώρα
δεν κλαις τους λεβεντάδες σου, δεν κλαις τα παληκάρια.
Το πιο να κλάψω αρχύτερα, το πιο να κλάψω πρώτα
δεν ήταν δυό-δεν ήταν δυό, δεν ήταν τρεις και πέντε
ήταν νοματ΄ σαράντα δύο, μαζί με τρεις παπάδες…..
Για να θυμόμαστε………

Φωτό: Teo Nitsios
Φωτό: Teo Nitsios
Φωτό: Teo Nitsios
Φωτό: Σ.Μ.Κ Σύλλογος Μεταξιωτών Κοζάνης
Φωτό: Σ.Μ.Κ Σύλλογος Μεταξιωτών Κοζάνης

Φωτό: Σ.Μ.Κ Σύλλογος Μεταξιωτών Κοζάνης
Φωτό: Σ.Μ.Κ Σύλλογος Μεταξιωτών Κοζάνης